Dönem dönem kullandığımız günlük ürünlerin kanserojen olup olmadığı konusunda tartışmalar alevlenir. Afiyetle yediğimiz birçok hazır gıdanın, beğenerek kullandığımız birçok kozmetik ürününün, boyaları nedeniyle kimi tekstil ürünlerinin, artık hayatımızın vazgeçilmezi olan cep telefonunun ve bilgisayarın da kanserojen olduğuna dair iddialar ortaya atılmıştı. Bizim tükettiğimiz ürünlerin yanısıra benzer durum evcil hayvan gıdaları için de söz konusu.
Köşegen yazarımız Seda Becer'in hazır mamaların içeriği ile ilgili yazdığı yazıyla birlikte mamaların korunmasında kullanılan BHA (E320), BHT (E321) ve Ethoxyquin maddeleri forumda tartışılmaya başlandı. Seda’nın, "Premium mamalar BHA, BHT ve Ethoxyquin gibi uzun vadede potansiyel zararlı kimyasal maddeler yerine daha yararlı vitamin E ve vitamin C ile preserve edilirler.” şeklindeki yazısı bazı üyelerimizin kafasında soru işaretleri oluşturdu. Bu de demek oluyor ki, şimdiye kadar kanserojen olduğu iddia edilen bu maddeler bazı mamalarda kullanıldı ya da kullanılmakta.
Birer petrol kökenli madde olan BHA ve BHT, gıdaların korunmasında kullanılan antioksidanlardır. Doğal ve sentetik olmak üzere 2 gruba ayrılan antioksidanların, insan ve hayvan gıdalarında kullanılması 1947’de onaylandı. Vitamin E gibi doğal olanları, bazı tahıllarda ve bitki yağlarında bulunuyor. Bu bileşikler doğada oldukları için ‘doğal’ kabul ediliyorlar. Ne var ki bu ‘doğal’ bileşikleri labaratuar ortamında da meydana getirmek mümkün.
Sentetik antioksidanlar ise, burada tartıştığımız BHA, BHT, TBHQ ve Ethoxyquin maddeleridir. İnsan ve hayvan gıdalarının korunmasında en çok BHA ve BHT kullanılır. TBHQ’nın kullanımı Kanada, Japonya ve Avrupa’da onaylanmamış ancak ABD tarafından onaylanmıştır. Katkı maddesi olarak kabul edilen Ethoxyquin 1956 yılında FDA tarafından hayvan gıdalarında kullanımı onaylanmış, insan gıdalarında sınırlandırılmıştır. MSDS (The Material Safety Data Sheet) ise deride ve gözde tahrişe neden olan, karaciğer ve böbreklerin büyümesine neden olan bu maddeyi tehlikeli kimyasallar sınıfına sokmuştur. Ethoxyquin, Avustralya’da yasaklanmıştır.
Birkaç yıl önce ABD’de köpek sahipleri FDA’ya Ethoxyquin maddesinin alerjik reaksiyonlara, deri hastalıklarına, davranış bozukluklarına ve kansere neden olduğunu rapor etmiş. Ancak, bu tartışma bilimsel olarak yeterince desteklenemeyince bu maddenin kullanımında bir değişiklik öngörülmemiş.
Bu konuyla ilgili olarak büyük mama firmalarından, mamalarında BHA, BHT ve Ethoxyquin kullanımına dair ve kullanılmıyorsa mamaları hangi maddelerle koruduklarını anlatan bilgiler istedik.
Şu ana kadar PURINA, IAMS ve Whiskas yetkilileri bizi yanıtladı. Hill's ve Royal Canin firmaları yurtdışı ile yazışmaları nedeniyle yazılarını biraz gecikerek yollayacaklarını bildirdiler. Ayrıca bir veteriner hekimin de görüşünü almak istedik. Denizatı Veteriner Kliniği'nden Vet. Hek. Zehra Satıluşağı'nın yaptığı araştırmayı da bu konu içinde yayınlıyoruz.
Kaynaklar:
http://www.braypets.com/frr/fdahlp.htmhttp://www.cavies.com/whatisinthefood.htmlhttp://www.cm-d.com/buckeye/tech_manual/8_11.htmlAşağıda mama firmalarının ve Denizatı Veteriner Kliniği'nin konuyla ilgili açıklamalarını bulabilirsiniz.
PURINA'nın bu konudaki açıklaması için tıklayın.
IAMS - EUKANUBA'nın bu konudaki açıklaması için tıklayın.
WHISKAS'ın bu konudaki açıklaması için tıklayın.
Denizatı Veteriner Kliniği'nin bu konudaki araştırması için tıklayın